Buổi sáng Hà Nội tháng 10 yên tĩnh, tôi ngồi với chén trà ướp sen Hồ Tây, đọc một trang trà đạo và miên man với báu vật của trời đất Thăng Long.
-
Quán trà ướp sen Hồ Tây
Đường vào quán trà ướp sen Hồ Tây là một lối đi nhỏ, thoai thoải uốn khúc giữa một khu vườn, trước mặt là đồi núi. Khu vườn xinh xắn, đơn giản. Một dòng nước róc rách chảy ngược chân khách, rêu phủ trên đá.
Quán trà ướp sen Hồ Tây cũng đơn giản một am tranh, nhỏ vừa bằng nơi trú của một ẩn sĩ. Khách bước đến trước một bể nước, nước từ ống tre chảy xuống. Khách rửa tay, súc miệng, làm một cử chỉ tượng trưng, như rửa sạch thân ý trước khi bước vào nhà.
Trà quán, trước mặt là một gian phòng nhỏ trang hoàng độc nhất bằng một bức tranh ông chủ đang thăng hoa ướp trà sen. Thêm một bình hoa, giản dị, hoa chọn theo mùa, lúc này sen đã tàn, thay bằng cúc. Ánh sáng lọc qua khe cửa, mờ ảo, vừa đủ để làm ấm thêm màu vách vốn đã ấm.
Chén trà sen Hồ Tây chứa đựng nhiều minh triết của cuộc sống
Khách ngồi xuống cạnh chiếc bàn nhỏ, nghe nước reo sôi từ ấm thiếc và chim ríu rít bên ngoài. Chủ tươi cười đi vào với dụng cụ pha trà ướp sen. Tỉ mỉ, nghi thức, ông tráng các chén trà bằng nước nóng trong ấm thiếc, nhúng một thẻ tre vào nước, quan sát, rồi đặt xuống bên cạnh. Xong, ông rót nước nóng vào bình trà.
Long trọng, chủ mở hộp trà ướp sen Hồ Tây, đong trà bằng một cái thìa tre, cho trà vào ấm. Rồi ông chế nước nóng vào trà. Chừng 1 phút, chủ chế trà ra chén to, rồi rót ra chén nhỏ, đặt một chén trà trước mặt khách. Khách nâng chén trà ướp sen Hồ Tây, đưa chén đến gần, cầm chén trong lòng bàn tay, hà hít thứ hương vị của đất trời.
A ra vậy, hương vị của chén trà ướp sen Hồ Tây thật tuyệt.
-
Nghi lễ thưởng chén trà ướp sen Hồ Tây ở chùa Việt
Bước vào quán trà ướp sen Hồ Tây, từ ấm trà, chén trà, mái nhà, gian phòng, từng cử chỉ của chủ nhân… tất cả gợi lên cảm giác đó, tất cả tỏa ra hơi thở của nghệ thuật trà Việt.
Mỗi chén trà ướp sen Hồ Tây tự nó là mỗi chén trà, nhìn nó như một chén trà, ngoài ra mọi chuyện khác hãy tự bay đi, biến mất. Nhìn chén trà như vậy mới thấy nó hiện ra như một chén trà, với vẻ đẹp đơn sơ của nó. Như thế đấy chén trà sen hiện ra trước mắt, lặng yên mà nhìn, mà thấy, mà hiểu, mà thưởng thức, an yên cảm nhận.
Uống trà trà ướp sen Hồ Tây không phải là uống chén trà mà uống cái đẹp giản dị, sơ khôi, thể hiện qua cách pha trà, mời trà. Từ rất lâu rồi, tôi thích uống trà ướp sen Hồ Tây theo phong cách Việt Nam, uống trà như tôi thường uống với các sư trong chùa.
Khách đến, bình thủy của chùa như lúc nào cũng có nước nóng, như lúc nào cũng vui được hồn nhiên tiếp khách. Sư vừa tiếp chuyện vừa chế trà ướp sen Hồ Tây, thản nhiên nhưng vẫn chăm chút trong từng cử chỉ. Khách cũng vậy, hồn nhiên uống trà, không kiểu cách, ngụm trà thơm ngon trong miệng, nhưng không cảm ơn chén trà, mà chắc chén trà cũng không đòi cúi đầu cảm ơn.
-
Chân lý đơn sơ ẩn trong chén trà sen Hồ Tây
Cả cái sân chùa cũng không đòi cảm ơn, tuy khách uống trà ướp sen Hồ Tây ở chùa là uống cả cái sân chùa. Ở Việt Nam không có thiền trà chăng? Đâu phải! Cứ lên chùa uống trà thì biết: chén trà ở chùa vẫn khác. Không kiểu cách mà vẫn khác. Không lễ nghi mà khách vẫn nâng chén trà ướp sen Hồ Tây thận trọng khác thường ngày. Chưa kể, lúc được song ẩm với sư, chén trà chỉ còn là hương thơm.
Vậy thì nghệ thuật uống trà ướp sen Hồ Tây ở chùa là thế nào? Có gì là nghệ thuật trong đó chăng? Chợt nghĩ, nghệ thuật nằm ở chỗ ấy: đơn sơ nào cũng cần có chút lễ nghi, nhưng tinh túy của lễ nghi là đơn sơ.
Ngủ lại đêm trong quán trọ lưng chừng núi Yên Tử, sáng tinh sương hôm sau chúng tôi thức dậy với mây hồng phớt nhẹ trên núi non hùng vĩ. Như phản xạ, tôi thèm quá một chén trà. Nhưng trà ướp sen Hồ Tây đâu, bình đâu? May quá, đồng hành với tôi là một ông sư trẻ, mà, như một chân lý bất diệt, ở đâu có sư thì ở đấy có trà. Cho nên, sư thoắt đi rồi sư thoắt về với một ấm trà và vài cái chén trong tay.
Giữa vũ trụ lặng yên bước chân thầm của lịch sử, mấy cái chén trà, đặt trên gạch đá, trước cây đại xưa bảy trăm năm, trong sương thu se lạnh. Vui vẻ, tôi uống cạn chén trà ướp sen Hồ Tây, uống một hơi thật to khi cạn chén, tuy trà hẩm, nước hẩm. Rồi nghĩ: như vậy là may lắm rồi, vì ông sư trẻ đồng hành này không há miệng tôi ra, thảy vào đấy một muỗng trà khô…
Bạn đã thấy Chén trà ướp sen Hồ Tây đơn sơ mà nhiều ý nghĩa!
Phỏng theo Cao Huy Thuần