Trà Sen Hồ Tây là sản phẩm chứa đựng giá trị văn hóa Hà Thành, Quy trình sản xuất trà sen Hồ Tây cũng vô cùng cầu kỳ, tỉ mẩn.
1. Quy trình sản xuất trà sen Hồ Tây Hà Nội
Các bạn biết rồi đấy, đoàn phim Nhật Bản đã rất kỳ công làm phim về trà sen Tây Hồ, trong đó, họ đặc tả Quy trình sản xuất trà sen Hồ Tây. Mặc dù, sự sang trọng, cầu kỳ, tinh tế của nghệ thuật trà sen Tây Hồ vẫn chưa được đoàn làm phim khai thác hết. Tuy nhiên, với nhiều người Việt, Quy trình sản xuất trà sen Hồ Tây đều được mật truyền nhiều đời.
Là một trong những truyền nhân của nghệ nhân làm trà sen đáng kính trọng nhất, tài hoa nhất của đất Quảng An, anh Minh Cường cho biết, hiện ông còn giữ lọ trà sen Hồ Tây hơn 30 năm do người thầy của mình để lại, truyền cho anh, “đệ tử” của trà sen Tây Hồ.
Và cũng chính người nghệ nhân già đã truyền cho anh bí quyết quy trình sản xuất trà sen Hồ Tây ngon chính hiệu. Theo anh Cường: Trong một bông Sen thì tinh hoa của đất trời đều hội tụ vào nhị, cho nên nhị hoa quý nhất. Lúc hoa vừa nở cũng là khi mùi hương thơm nhất và thời điểm này sẽ hái để làm trà”.
Sen sau khi hái lúc sáng sớm được đưa về tách lấy nhụy sen để ướp trà
Nói đến trà sen Tây Hồ ngày nay, đại bộ phận người dân Hà Nội chẳng hình dung nó ra sao. Có người hình dung nó cũng như chè Lotus Kim Anh mà thôi. Nghĩa là loại chè 500đ/gói, uống sặc mùi tinh dầu sen nhập từ xứ Tàu.
Những người thích văn chương thì hình dung ra trà sen kiểu Nguyễn Tuân, kiểu làm sen sổi, cho trà Thái Nguyên vào trong bông sen, cầu kỳ đấy, tinh tế đấy, nhưng chưa phải trà sen, đó là chỉ là “chơi sen” thôi, chứ qua một ngày để ẩm, trà sẽ ỉu, rất ít hương thơm Sen Hồ Tây.
Quy trình sản xuất trà sen Hồ Tây Hà Nội thật cầu kỳ. Buổi sáng sớm, chừng độ 4h sáng, anh Minh Cường đã giục mọi người lục tục bảo nhau dậy, chèo thuyền ra đầm 7, đầm trị, đầm thủy sứ hái sen về làm trà. Phải hái từ sáng sớm, những bông hoa Sen đang chớm nở, nếu hái ban ngày hương sẽ sẽ bay đi hết. Hái hoa sen Hồ Tây làm trà cũng phải khéo, không động làm bông sen đau, hương sen không thơm.
2. Quy trình sản xuất trà sen Hồ Tây bí truyền
Anh Minh Cường cho biết, Sen Hồ Tây sau khi hái sẽ được tách cánh ra, lọc lấy gạo sen, chính là những hạt nhỏ li ti, màu trắng đục, đây là túi hương thơm của sen Tây Hồ. Gạo sen nằm lẫn với nhị, cho nên phải gạt toàn bộ vào một cái rổ. Việc tách gạo sen này phải làm hoàn toàn thủ công, và anh Minh Cường nói vui, tới đây anh sẽ chế một chiếc máy tách gạo sen từ bông sen ra, nhưng e chừng ý định này thật khó với người thiên về nghệ thuật như anh.
Thiên cổ đệ nhất trà được chế biến cực kỳ công phu
Gạo sen Hồ Tây sau khi tách sẽ được ướp với trà. Trà dùng ướp sen là loại trà Thái nguyên ngon, chè móc câu. Theo như anh Minh Cường, anh thường dùng loại trà Tân Cương Nhất phẩm, thương hiệu trà của anh để ướp trà sen, cánh trà đủ lớn để hấp thụ sen, còn nếu cánh trà nhỏ quá thì khả năng ngậm hương sen sẽ yếu. Cứ một lớp trà lại rải 1 lớp sen, từng lớp từng lớp một, để ra một cân chè sen thì phải qua 5-7 lần ướp.
Mỗi kg trà sen Tây Hồ phải mất từ 800-1500 bông hoa sen tùy độ sen và tùy chất lượng sản phẩm trà sen. Chè sen Tây Hồ tự thân nó đã là một nghệ thuật đỉnh cao, và Quy trình sản xuất trà sen Hồ Tây bí truyền mà anh Minh Cường không tiết lộ ở chỗ, chính là quy định ướp và sấy làm sao để hương sen đượm vào cánh trà mà nước trà không quá đỏ, không quá cháy.
Nhưng nếu ai dạo qua một lượt vùng sen Hồ Tây bây giờ thì sẽ phải giật mình, sen ngày càng ít đi, quy trình làm trà sen giờ cũng lộm cộm. Và đôi khi là sự trà trộn loại trà sen ướp bằng hóa chất.
Trà sen Tây Hồ ngày nay được sản xuất theo đúng bí quyết truyền thống
Anh Minh Cường cho rằng, khách hàng cần phải mua ở các hiệu trà uy tín, yêu cầu họ cho thử trà, trà sen giả vị hắc nồng, hãm ra nước hương sặc sụa, nhưng nhanh mất hương, chị độ 1 phút sau không còn hương. Trà ướp sen Tây Hồ thật hương thơm mát, thoang thoảng dễ chịu, uống mấy tuần trà đến nhạt trà mà hương vẫn còn thoang thoảng nơi bã trà.
Quy trình sản xuất tra sen ho tay Hà Nội bí truyền và sen lại hiếm nên dù là ngon nhưng lại không phù hợp với đa số người dân do rào cản về giá thành và kinh nghiệm làm Trà. Để thưởng thức đủ vẻ đẹp của Trà Sen cũng cần một tinh hồn đủ nhạy cảm, đôi chút sự tĩnh tâm và một tình cảm rất chân thành với Trà sen Hồ tây.
